Periodontoloji nedir ? Periodontoloji, dişleri çevreleyen yumuşak ve sert dokuların iltihabi hastalıkları ve bunların tedavisi ile ilgilenen bir dişhekimliği dalıdır.Yunanca peri – çevre, odonto – diş, logos – bilim anlamlarına gelmektedir.Bu 3 kelime bir araya getirildiğinde Periodontolojidişin çevre dokularının bilimi anlamını kazanmaktadır.Bu çevre dokular şunlardır:
-Dişin kök kısmının en dış tabakasını oluşturan Sement
-Dişin kök kısmının etrafını oluşturan kemik dokusu (Alveol kemiği)
-Dişin kök kısmı ile kemik arasında bağlantı görevi gören lif grubu (Periodontalligament)
Dişlerimiz çene kemiklerinde, kemiğin alveoler çıkıntı denilen bölümünün içine gömülüdürler. Ancak dişler kemiğe direkt olarak bağlanmazlar. Alveol kemiği ile dişin kök yüzeyi arasında, liflerden oluşan fibroelastik bir doku vardır. Bu doku “periodontal ligament” adını alır ve otomobillerdeki amortisör gibi işlev görerek, dişler üzerine gelen fonksiyonel kuvvetlerin çene kemiklerine yumuşatılarak iletilmesini sağlar. Bu yapıların üzerini dişeti ve ağız mukozası örter.
Dişleri çevreleyen tüm bu dokular “periodontal dokular” olarak adlandırılır.
Dişler ve çevre dokuların sağlıklı bir bütünlük içerisinde olabilmeleri ağız hijyeninin en üst seviyede tutulabilmesine bağlıdır. Bunun için de dişler ve çevresinin diş çürüklerinin ve dişeti hastalıklarının başlıca etkeni olan mirobiyal plaktan arındırılması gerekmektedir. Diş fırçalama bu amaçla uygulanan en etkili yöntemi oluşturur. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada en fazla görülen hastalık gingivitis, yani dişeti iltihabıdır. Ülkemizde de yaygın bir sağlık sorunu olan bu hastalıkla uğraşan Priodontoloji, hem koruyucu hekimlik, hem de tedavi edici Periodontoloji tedavisi hizmetleri sunmaktadır.
Periodontoloji tedavisi içerisine hem cerrahi, hem de cerrahi olmayan tedaviler girmektedir. Ağız içinde gerçekleştirilen her türlü tedavi ve uygulamanın uzun süreli ve sağlıklı devamı Periodontoloji’nin temel prensiplerine uyulmasına sıkı sıkıya bağlıdır. Dişlerin tek başına sağlıklı olması hiçbir zaman yeterli değildir. Bir bütün halinde dişler ve dişetleri, çevre destek dokular sağlıklı ise her şey dengededir. Dişleri çürüksüz olduğu halde çevre dokuları ve dişeti sağlığı, yani Periodontal durumu İyi olmayan kişilerde çok sayıda diş kaybı görülebilir. Ağız içerisinde ne kadar ileri teknoloji ürünü, pahalı, estetik protezler, apareyler yapılmış olursa olsun, dişetleriyle uyumu iyi değilse sonuçta başarısızlığa uğramaya mahkumdur. Yapılan bir basit dolgunun bile dişetlerine uyumlu olması şarttır. Hastalara uygulanan periodontal olarak uyumsuz restorasyonlar sonucunda evvelce olmayan dişeti problemleri,enfeksiyonlar gelişmektedir. Bu nedenle her yıl çok sayıda uyumsuz restorasyon değiştirilmek zorunda kalınmakta, çöpe atılmaktadır. Böylelikle hem zaman,hem para,hem de emek kaybı oluşmaktadır. Buna engel olmanın en sağlıklı yolu da periodontal olarak sağlıksız dokulara herhangi bir restorasyon uygulamamaktan geçer.
Ağızda yapılacak her türlü restorasyondan önce periodontal sağlığın yerinde olmasına azami dikkat ve titizlik gösterilmelidir. Periodontoloji tedavisi sadece hastalıkları önlemeye ve gidermeye yönelik uygulamalardan ibaret değildir. Protetik uygulamalardan önce diş çevresi sert ve yumuşak dokuların hazırlanmasıyla da uğraşır. Bu amaçla plastik cerrahi işlemler uygulanır. Fazla görünen dişetlerinin seviyeleri düzeltilir, renk uyumlarıganize edilir, kron köprü restorasyonlarının tutuculuğunu arttırmak için kron boyu uzatma işlemleri yapılır, açığa çıkmış kök yüzeyleri muhtelif plastik cerrahi işlemleriyle kapatılabilir, doğumsal anomaliler düzeltilebilir, estetik diş hekimliği uygulamalarında uyumlu bir yumuşak doku desteği ve geçişi sağlanabilir. Bu işlemler son derecede hassas, bazen mercek altında,bazen mikroskopla çalışmayı gerektiren işlemlerdir. Periodontoloji uzmanlarınca gerçekleştirilen bu işlemlere ilave olarak implant cerrahisi, implant üstü protezlerin alt yapılarının oluşturulması, plastik cerrahi işlemleri, implantların uzun süre sağlıklı kullanımı için gereken koruyucu önlemlerin yürütülmesi, implant çevresinde oluşan enfeksiyonların giderilmesi için gerekli girişimlerin yapılması, kemik greftleri uygulanması, rejeneratif tedavilerin uygulanması da Periodontoloji’ni uygulama alanına girmektedir.